Định giá tài sản

P1: Triết lý của việc định giá

Bất kỳ tài sản nào, dù là real asset hay financial asset đều có một giá trị. Chìa khóa đầu tư thành công và quản lý tốt những tài sản này là bạn phải hiểu rằng:(1) Giá trị là gì, và (2) Nguồn gốc của giá trị. Mọi tài sản có thể được định giá, nhưng có tài sản dễ định giá hơn và có tài sản khó định giá hơn. Chi tiết của việc định giá tùy thuộc từng case khác nhau. Định giá một bất động sản cần nhiều thông tin hơn và có nhiều format hơn so với việc định giá một cổ phiếu niêm yết. Kỹ thuật có thể khác nhau nhưng nguyên tắc thì giống nhau. Nếu tài sản đó có sự không chắc chắn, model định giá sẽ đưa sự không chắc chắn đó vào tính toán và discount hợp lý.

Oscar Wilde từng mô tả những kẻ hoài nghi là những người biết giá của mọi thứ và chẳng biết giá trị của cái gì cả. Rất nhiều analyst hay các nhà đầu tư bây giờ chính là những người như thế. Họ tin vào thuyết "bigger fool", cho rằng luôn có một thằng ngu hơn sẵn lòng trả giá cao hơn cho tài sản họ đang nắm giữ. Có thể họ sẽ có lợi nhuận trong một vài case nhất định, nhưng đây là một trò chơi nguy hiểm khi không có gì đảm bảo rằng sẽ có những thằng ngu sẽ ở bên bạn khi thời điểm phải bán gõ cửa nhà bạn.

Một định đề mặc nhiên được nghe thấy trong đầu tư là một nhà đầu tư sẽ không trả đắt cho một tài sản hơn là nó xứng đáng. Định đề này có thể được coi là logic và hiển nhiên, tuy nhiên mọi người thường hay quên mất điều này và chỉ nhận ra nó vài lần trong mỗi thế hệ và trong mỗi thị trường. Những kẻ bán hàng gian xảo thường tranh luận rằng giá trị nằm trong con mắt của kẻ si tình (giống như nụ cười của thiếu nữ), và giá trị là thứ mà tất cả các nhà đầu tư khác sẵn sàng trả. Điều này rõ ràng là rất ngu xuẩn và lố bịch. Sự am hiểu có thể là vấn đề nếu tài sản đó là một bức tranh hay một bức điêu khắc, nhưng các nhà đầu tư chuyên nghiệp sẽ không (và không nên) mua phần lớn tài sản chỉ vì tính thẩm mỹ và những lý do cảm tính khác. Các tài sản tài chính được mua vì kỳ vọng về dòng tiền trong tương lai. Kết quả là, sự nhận thức về giá trị phải được hỗ trợ bằng thực tế, điều đó ám chỉ rằng cái giá phải trả cho mọi loại tài sản cần phản ánh dòng tiền kỳ vọng mà nó tạo ra. Những mô hình định giá được chúng tôi trình bày trong các phần tiếp theo sẽ liên kết giá trị với những kỳ vọng về dòng tiền nó có thể tạo ra trong tương lai.

Có rất nhiều phương pháp định giá mà có thể bạn sẽ tranh luận với chúng tôi, bao gồm cả việc ước lượng giá trị chính xác và khoảng thời gian mà giá sẽ điều chỉnh về giá trị. Nhưng có một điều không cần phải bàn cãi. Giá cả của tài sản không thể được định giá chỉ bằng những phương pháp đơn giản như có những nhà đầu tư khác sẵn sàng trả cái giá đó.

Trong P2, chúng ta sẽ nói về các quy tắc bất biến trong định giá cũng như vai trò của định giá trong đầu tư (chứng khoán, bất động sản, tài chính doanh nghiệp)